Erwtenluis (Acyrthosiphon pisum)Bladluizen zijn een insectensoort die met zuigende monddelen op waardplanten leven. Er zijn heel veel soorten.
De erwtenluis leeft vooral op jong ontkiemde erwten (Pisum sativum). Ze kunnen ook leven op andere waardplanten zoals veldbonen en klaver.
Voor gifkikkers zijn bladluizen (zoals erwtenluis Acyrthosiphon pisum) geschikt als extra/afwisseling, niet als hoofdvoer.
Ze
zijn klein, makkelijk te kweken, maar ze hebben ook nadelen (o.a. wat
“plantensap-profiel”, risico op meelifters, en ze zijn minder “voedzaam
compleet” dan bv. springstaarten/vliegjes).
 | Voordelen van bladluizen als voerSuperzacht (geen harde chitine zoals bij sommige andere prooien).Trage en plaatsvaste prooi: geschikt voor schuwe of kleine kikkers.Makkelijk schaalbaar als je veel waardplanten hebt.
Er zijn ook wat risico’s (hier gaan de meeste kweken mis)...
Pesticiden/biociden
Alles wat je aan planten binnenbrengt moet pesticidevrij zijn. Neem bij voorkeur zelf opgekweekte planten/zaad. |
Meelifters / roofinsecten
Lieveheersbeestjeslarven, gaasvliegen, sluipwespen kunnen je kweek in 1–2 weken slopen.
Schimmel en “crash”
Te hoge luchtvochtigheid + oude planten = schimmel en instorting.
Voedingswaarde
Luizen zijn geen “complete” prooi. Als je ze voert, doe het als variatie én blijf dusten/gutloaden waar mogelijk. Hoe kweek je zelf erwtenluis of bladluis?
1) Kies de soort + waardplant
Beste “voer-luis”: erwtenluis Acyrthosiphon pisum (relatief groot voor bladluis, vaak groen/roze varianten).
Waardplanten die makkelijk zijn:veldboon/tuinboon (Vicia faba): heel populair voor luis-kweek (stevig, groeit snel)erwt (Pisum sativum2) Werk met “rotatie”
Houd altijd meerdere potjes planten in verschillende stadia (week 1, week 2, week 3)
Zet luizen om de paar dagen over naar een verse plant, zodat je nooit afhankelijk bent van één oude, uitgeputte plant.3) Omgeving (zodat ze niet massaal gevleugeld worden)
Niet te warm, en vooral: steeds jonge, sappige groei.
Goede luchtcirculatie rond de plant (schimmel vermijden), maar geen uitdrogende tocht4) Oogsten / aanbieden
Oogsten: het liefst door:een blad/topje met luizen af te knippen en in een voederbakje te leggen, of de plant kort boven een bakje te tikken (luizen vallen).
Geef luizen in een voederzone (blad in een schaaltje), zodat je geen luisplagen in je terrarium kweekt
Bladluizen
kunnen zich op terrariumplanten vestigen. Dat is geen ramp, maar het
wordt snel rommelig (honingdauw/roetdauw).
Voer ze dus gecontroleerd (schaaltje/blad), niet “los” over alle planten.Handige combinaties voor variatie van het microvoer
-
Basis: springstaarten + melanogaster (fruitvlieg)
-
Extra: isopods (dwergpissebedden, klein), microkrekels (voor grotere), erwtenluizen als variatie
Cyclus (levenscyclus)
Bladluizen hebben een vrij “flexibele” cyclus die sterk afhangt van soort en seizoen:
-
Snelle, ongeslachtelijke voortplanting (lente/zomer): meestal zijn het dan vooral vrouwtjes die zonder paring jongen krijgen (parthenogenese). Die jongen worden vaak levend geboren (geen eitjes), en zijn na enkele dagen alweer voortplantingsklaar. Daardoor kan een populatie explosief groeien.
-
Vleugelloze vs gevleugelde vormen: bij veel soorten (ook de erwtenluis) ontstaan gevleugelde dieren wanneer de plant “opraakt”, het te druk wordt, of de plantkwaliteit daalt. Zo kunnen ze nieuwe planten koloniseren.
-
Najaar/winter: veel soorten schakelen (in gematigde streken) over naar geslachtelijke voortplanting en leggen overwinteringseieren op een waardplant.
Let op: sommige bladluizen kunnen in beschutte omstandigheden of in serres ook (deels) doorgaan met de ongeslachtelijke cyclus.
|
